پوکی استخوان یک بیماری است که بر اثر کاهش تراکم استخوان‌ها و کاهش جریان استخوانی ایجاد می‌شود. در این بیماری، استخوان‌ها به صورت ناچیزی شکسته‌پذیر و آسیب‌پذیر می‌شوند که ممکن است با عوارض جدی همراه باشد. بیشترین تأثیر این بیماری روی استخوان‌های کمر و باسن است، اما هر استخوانی می‌تواند مبتلا به پوکی استخوان شود.
عوامل خطر بیشتر برای پوکی استخوان شامل عواملی مانند سن بالا، جنسیت زن، سابقه خانوادگی، کاهش هورمون‌های جنسی، کاهش فعالیت بدنی، مصرف بعضی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، مصرف الکل و سیگار، کمبود ویتامین D و کلسیم، بیماری‌های مزمن مانند دیابت و بیماری‌های کلیوی و … می‌باشند.
علائم پوکی استخوان شامل کاهش قد، درد و سختی در استخوان‌ها، شکستگی آسان استخوان‌ها، کاهش وزن استخوانی و … هستند.
برای تشخیص پوکی استخوان، معمولاً از دستگاه DEXA برای اندازه‌گیری چگالی استخوان استفاده می‌شود. در صورت تشخیص پوکی استخوان، درمان باید تحت نظارت پزشک قرار گیرد و شامل تغییر در رژیم غذایی با مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D، افزایش فعالیت بدنی به صورت مرتب و منظم، مصرف داروهایی مانند بیسفوسفونات‌ها و هورمون جنسی، و درمان بیماری‌های مزمن مانند دیابت و بیماری‌های کلیوی که ممکن است باعث پوکی استخوان شده‌اند، می‌شود. در صورت ابتلا به پوکی استخوان، مهم است که به صورت منظم با پزشک خود مشورت کنید و برنامه درمانی مناسبی برای خود تعیین کنید.
درمان و پیشگیری از پوکی استخوان
تغییرات سبک زندگی می‌توانند به پیشگیری و درمان پوکی استخوان کمک کنند. برخی از تغییرات سبک زندگی عبارتند از:
- مصرف کافئین و الکل را محدود کنید: مصرف بیش از حد کافئین و الکل می‌تواند منجر به از دست دادن کلسیم در استخوان شود.
- مصرف غذاهای پر کلسیم: مصرف غذاهایی مانند شیر و محصولات لبنی، تخم مرغ، سبزیجات و ماهی می‌تواند به حفظ سلامتی استخوان‌ها کمک کند.
- ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به افزایش قوی شدن استخوان‌ها کمک کند. ورزش‌های مقاومتی مانند بدنسازی، پیاده‌روی، دویدن و شنا می‌توانند برای استحکام استخوان‌ها مفید باشند.
- مصرف ویتامین D: ویتامین D برای جذب کلسیم در استخوان‌ها بسیار مهم است. مصرف مکمل ویتامین D یا مصرف غذاهایی مانند سردی، ماهی، تخم مرغ و شیر می‌تواند به جذب کلسیم در استخوان‌ها کمک کند.
- نوشیدن آب به میزان کافی: نوشیدن آب به میزان کافی می‌تواند به حفظ سلامتی استخوان‌ها کمک کند. کمبود آب می‌تواند به از دست دادن کلسیم در استخوان‌ها منجر شود.
- غذای سالم: مصرف غذای سالم مانند سبزیجات، میوه‌ها، ماهی، گوشت سفید و محصولات لبنی می‌تواند به حفظ سلامتی استخوان‌ها کمک کند.
- جلوگیری از سیگار: مصرف سیگار می‌تواند به از دست دادن کلسیم در استخوان‌ها منجر شود. بنابراین، بهتر است از مصرف سیگار خودداری کنید.
با این حال، در صورت داشتن مشکلات پوکی استخوان، بهترین راه حل مشاوره با پزشک متخصص استخوان است. پزشک شما می‌تواند شما را راهنمایی کند که چگونه باید با پوکی استخوان مبارزه کنید و درمان مناسبی را برای شما تجویز کند.